Uła, Mereczanka opis spływu

Prawdziwa dzikość natury, niewielkie wioski nad brzegami rzek, dookoła wiele unikalnych gatunków fauny i flory, a także brak turystów na wodzie tworzy świat jakby nierealny – z pogranicza baśni.

Obszar Dzukijskiego Parku Narodowego przecina 30 rzek i rzeczek. Tutaj też znajduje się 46 jezior.

Trasa nieco trudna, o dosyć szybkim prądzie, zakręty i zakola, rzadko płycizny, pojedyncze kamienie, niewielkie przenosi lub leżące w wodzie drzewa. Trasa spływu wynosi około 110 km.

Uła (Ūla) – jedna z najpiękniejszych rzek Litwy, płynie przez sam środek Puszczy Dajnawskiej przecinając pasmo wydm śródlądowych. Szerokością przypomina Czarną Hańczę; ukształtowanie brzegów jest bardzo różnorodne, a najbardziej imponujący jest kanionowy przełom, gdzie rzeka wije się wśród sosnowych lasów w głębokiej dolinie o piaszczystych, wysokich brzegach. Na pierwszym odcinku Uła płynie najpierw przez rozległe łąki, potem przez las. Jest największym lewym dopływem Mereczanki (Merkys). Rzeka płynie wschodnim krańcem Dzukijskiego Parku Narodowego na odcinku 25 km. Szlak rzeki Uły (52 km) jest dość trudny z powodu licznych powalonych drzew, bystrego nurtu rzeki i ostrych zakrętów, trzeba mieć napiętą uwagę i w porę interweniować wiosłami; często przeszkody wyłaniają się nagle zza zakrętu. Na trasie jedna przenoska.

Mereczanka (Merkys) – przecina Puszczę Rudnicką i Dajnawską, wyróżnia się pięknem brzegów i czystością wody. Dwa razy szersza od Uły, o nurcie dość szybkim. Powalone drzewa nie przegradzają tu drogi, czasem tylko sterczy z wody jeden lub kilka głazów. Brzegi rzeki są też wysokie. W kilku miejscach przez Mereczankę przerzucone są wiszące “małpie pomosty” na linach. Gdy się po nich przechodzi, trzeba iść powoli, żeby ich nie rozbujać.

Niemen (Nemunas) – największa rzeka Litwy (937 km), płynie doliną szerokości 1-4 km i tworzy kilka dużych meandrów. Nurt jest spokojny, powolny, prawie nie występują płycizny. Po przepłynięciu Uły i Mereczanki wydaje się, że rzeka prawie stoi w miejscu. Nie ma tak wielu miejsc biwakowych jak nad Ułą i Mereczanką ze względu właśnie na wysokość brzegów. Są jednak piękne, piaszczyste plażowe brzegi, gdzie można łatwo wyciągnąć kajaki i wykąpać się. Brzegi pagórkowate porośnięte łąkami i lasami. Nad brzegami znajdują się niewielkie wioski, chałupy o archaicznych kształtach i krzyże na rozstajach dróg. To tutaj toczyła się akcja powieści Elizy Orzeszkowej.

10 km wieś Krokšlys. Tutaj zaczyna się wschodnia część rezerwatu (zapowiednika) Čepkeliu o powierzchni 10752 ha, leżącego w sercu Ruskiej Puszczy (po litewsku – Puszczy Białoruskiej). Rezerwat ten jest największy na Litwie. Jest to duży kompleks torfowisk wysokich (5858 ha), wśród których leżą mineralne wyspy pokryte lasem i reliktowe jeziorka. Wokół torfowisk rosną lasy liściaste i bory sosnowe na wydmach.
Od wsi rzeka Uła płynie szeroką 10-15 m i głęboką doliną wśród lasów. Brzegi w kilku miejscach są wysokie, strome. Kilka zwałek i powalonych drzew na trasie. Między Krokšlys a ujściem Uły, w ośmiu miejscach na wysokich skarpach rzeki znajdują się naturalne odkrywki, w których odsłaniają się torfy i kredy jeziorne.

14,5 km  po lewej stronie strumyczek Lynupis o długości czterech kilometrów. Idąc w górę strumyka, po czterech kilometrach, można dojść do starej wsi Lyneżeris, w której stoją zabytkowe chałupy (40) z przełomu wieków, rezerwat kultury, stara lipa, stary dąb na brzegu jeziora Lynas. Między strumykiem Lynupis a wsią Krošlys, 0,8 – 1 km poniżej ujścia strumyka, z prawej strony Uły, rośnie stary dąb “Stawaris” z dziuplami bartnymi.

17 km  po lewej zabagnione jezioro Uła. Rzeka opływa go wzdłuż wschodniego brzegu, później wpada do niego i zaraz wypływa. Nad zachodnim krańcu jeziora dobre miejsce do kąpieli a także wyznaczone miejsce biwakowe.

20 km z prawej strony strumyk Sienyčia o długości sześciu kilometrów i wieś Rudnia. Sklep spożywczy. Most, młyn wodny i zapora. Konieczna przenoska 30 m lewym brzegiem. Do XIX wieku w tych miejscach składowano rudę darniową, była tu kuźnia. Za wsią rzeka Uła meandruje wśród łąk pomiędzy wysokimi skarpami porośniętymi sosnowo-brzozowym lasem. Bardzo malowniczy odcinek.
23 km  z prawej strumyk Malupis o długości jedenastu kilometrów. W pewnej odległości od Uły jego koryto wysycha, zaś woda znika w piaskach i płynąc pod ziemią wypływa kilkoma źródłami na brzegu Uły.
28 km   drewniany mostek, po obu stronach rzeki wieś Kašetos. Dolina zwęża się. Spływ utrudniają miejscami przewrócone drzewa.
29,5 km  po prawej rzeczka Uosupis wpada do Uły. Za jej ujściem wieś Pauosupe i miejsce biwakowe po prawej stronie rzeki. We wsi jest gospodarstwo agroturystyczne. Można ponadto zwiedzić zabytkowy dom litewskiego pisarza Anzelmas Matutiusa, który przyjeżdżał tu na odpoczynek do swego domku, autor wierszy dla dzieci.
32,5 km  Uła wpływa na teren Dżukijskiego Parku Narodowego – tablica informacyjna na prawym brzegu rzeki. Obowiązkowe karty wstępu na spływ kajakowy Ułą. Biwakowanie możliwe jest tylko w miejscach wyznaczonych.
37,5 km wieś Zervynos. Warto obejrzeć drewnianą zabudowę. Piękne rzeźbione nadokienniki i podokienniki w chałupach. We wsi dwie sosny bartne z dziuplami i dąb, pomniki przyrody. Stary cmentarzyk, a w nim drewniane wiejskie nagrobki i zawieszona na drzewie barć wykonana z pnia sosny.

38,5 km   Za wsią most kolejowy na linii Wilno – Grodno, pod którym należy uważać na bystrza.
Miedzy Zerynos a Mančiagire Uła ma charakter rzeki górskiej. Płynie głęboką doliną o piaszczystych brzegach, z licznymi naturalnymi odsłonięciami i obrywami w wysokich brzegach. Wokół lasy sosnowe. W korycie rzeki kilka niewielkich kamienistych płycizn i pojedynczych kamieni. Najbliższe pole biwakowe położone jest na lewym brzegu rzeki kilometr przed mostem drogowym.
44 km   most, po prawej stronie wieś Mančiagire. Po obu brzegach lasy sosnowe.
50 km  most, wieś Žiurai. Dwa i pół kilometra na północ od wsi pośród lasów leży krągłe jezioro Laysas o średnicy półtora kilometra. Tutaj znajduje się kawiarnia i sklep. Jezioro przypomina swym kształtem, wielkością i leśnym obramieniem nowogródzkie jezioro Świteź. Długo trzeba iść po dnie jeziora, by wreszcie woda była na tyle głęboka, by można było popłynąć. Na dnie leży drobny żółty piasek.
52 km  most, po prawej stronie wieś Trakiškiai. Za mostem na lewym brzegu znajduje się zagospodarowane pole biwakowe.
56 km  most, na prawym brzegu wieś Pauliai. Za wsią wąska dolina z wysokimi brzegami, głębokość do 24 m.
57,5 km  ujście Uły do Mereczanki. Ze wzgórza przy ujściu Uły piękny widok.

RZEKA MERECZANKA / MERKYS

Dopływ ok. 6 m3/ sek; ta ilość przez cały rok się nie zmienia.
59 km po lewej wieś Mordasawas, po prawej wieś Purpčai. Mostek przez rzekę. Mordasawas ma ciekawy układ zagród zwróconych ku rzece. Kultywuje się tu oryginalne tradycje dnia Wszystkich Świętych.
62,5 km po lewej wpływa rzeka Gruda (dł. 36 km), dalej wieś Puvočiai – hydrologiczny posterunek pomiarowy. Przy ujściu Grudy dobre miejsce biwakowe. We wsi sklep spożywczy. W rzece dużo kamieni i niewielkich płycizn.
67 km  po lewej wpływa potok Skroblus, święta rzeczka dawnych Litwinów (dł. 17,3 km). Dalej wsie Trasninkas, Kjasčiunai, Lankininkai, Jablanavas. Mereczanka zbliża się do Niemna, zmienia kierunek z południowo-zachodniego na północno- zachodni. Dolina rozszerza się do około jednego kilometra.
76,5 km  most na drodze A4 Alytus (Olita) – Druskininkai (Druskieniki). Mereczanka powoli meandruje między zalesionymi wysokimi brzegami szerokiej doliny. Przed mostem po prawej stronie pole namiotowe.

79,5 km  Mereczanka wpada do Niemna na jego 418 km, od ujścia. Niemen w tym miejscu jest mocno rozlany, z wyspami w korycie. Po lewej miasteczko Merkinie.

Merecz (Merkinie) – miasto nad Niemnem. U ujścia Mereczanki wznosi się regularna stroma góra z płaskim wierzchołkiem, z drugiej jej strony płynie potok Stange. Był tu gród prawdopodobnie od VII-IX do XIV-XV wieku. O stojącym tu zamku wiemy z kronik krzyżackich z 1377 roku, gdzie występuje on pod nazwą Merkenpille lub Merken. Merecz leżał na drodze krzyżackich wypraw wojennych na Troki i Wilno. Obecne grodzisko datowane jest na XI-XVII wiek. Leśne, bogate w zwierzynę okolice były od wieków miejscem łowów królów i możnych (polował tu m.in. Witold, Władysław Jagiełło, Zygmunt August, Władysław IV. W 1569 roku Merecz otrzymał potwierdzenie praw miejskich magdeburskich. Koło Merecza po dolinę Mereczanki na południu i południowym zachodzie i szosę Kowno-Wilno na wschodzie, rozciąga się Mierkiński rezerwat botaniczny o powierzchni 271 ha.